Firma Topf & S枚hne produkuje urządzenia browarnicze. I krematoria, a także instalacje do kom贸r gazowych. Jej klientami są browary w wielu krajach na całym świecie. Krematoria i komory gazowe zamawia SS dla oboz贸w koncentracyjnych, przede wszystkim tych w Auschwitz, Buchenwaldzie, Dachau i Mauthausen. Dyrektorzy firmy, Ludwig i Ernst Wolfgang Topfowie doskonale wiedzą, że ich produkty służą do mord贸w w niewyobrażalnej skali. Pracownicy firmy uczestniczą w praktycznych testach, podczas kt贸rych zabija się ludzi w komorach gazowych i pali zwłoki w krematoriach. Jednak ta świadomość nie robi na nikim wrażenia. Mimo że wsp贸łpraca z SS jest źr贸dłem zaledwie kilku procent obrot贸w firmy, ambicje rodziny sięgają bardzo wysoko i w Topf & S枚hne wciąż powstają coraz bardziej nowatorskie projekty kom贸r i piec贸w, w kt贸rych można zabijać i palić zwłoki coraz większej liczby ludzi - szalone plany zagłady, kt贸rych nawet SS nie jest w stanie zaakceptować. "Czy jest jeszcze ktoś do spalenia?" - zapyta żartobliwie w 1942 roku dyrektor operacyjny firmy Gustav Braun.
Architekci śmierci Karen Bartlett to opowieść tak szokująca, że niełatwo przyjąć ją do wiadomości, opowieść o rodzinie, kt贸ra opracowała technologię zagłady i nie ustawała w wysiłkach, by ją udoskonalić.
Architektura nazistowskich oboz贸w zag艂ady w Be艂偶cu, Sobiborze i Treblince Tytuł oryginału: "Lager vorstellen : die Architektur der nationalsozialistischen Vernichtungslager".
Oddawana do rąk polskiego czytelnika książka jest przekładem doktoratu, za kt贸ry Annika Wienert otrzymała nagrodę Theodora Fischera w dziedzinie historii architektury przyznawaną przez Centralny Instytut Historii Sztuki w Monachium. Praca ukazała się drukiem po niemiecku w 2015 roku.
Publikacja wypełnia znaczącą lukę w historiografii Holokaustu. Stanowi bowiem podsumowanie pionierskich badań Autorki nad topografią, organizacją przestrzenną i zabudową nazistowskich oboz贸w zagłady utworzonych w Bełżcu, Sobiborze i Treblince w ramach operacji nazywanej "Einsatz Reinhardt". Jest zarazem pr贸bą - opartą na wnikliwej analizie relacji ocalałych, źr贸deł ikonograficznych i innych dokument贸w historycznych - kompleksowego spojrzenia na realia i mechanizmy funkcjonowania tych ośrodk贸w, w kt贸rych Niemcy w latach 1942-1943 zgładzili około 1,5 miliona żydowskich mężczyzn, kobiet i dzieci. Istotnym wątkiem książki jest refleksja poświęcona znaczeniu i oddziaływaniu medi贸w wizualnych w kształtowaniu zbiorowych wyobrażeń dotyczących Holokaustu.
UWAGI:
Bibliografia na stronach [341]-359. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Annika Wienert ; t艂umaczenie Ma艂gorzata S艂abicka-Turpeinen.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Zapomniany ob贸z III Rzeszy na Dolnym Śląsku. Eksperymenty na więźniach w tajnym komandzie SS. Broń, kt贸ra miała odmienić losy II wojny światowej.
Mała miejscowość Dyhernfurth na Dolnym Śląsku. Niemcy budują tu ogromny zakład przemysłowy, kt贸ry rozpoczyna produkcję śmiercionośnej broni. Hitler marzy bowiem o Wunderwaffe, kt贸ra zapewniłaby mu szybkie zwycięstwo. Jednak to nie rakiety V1 i V2 czy bomba atomowa mają zapewnić F眉hrerowi triumf, a broń chemiczna produkowana przez więźni贸w obozu ukrytego w lesie na rubieżach Rzeszy.
Naukowcy syntetyzują dla Wehrmachtu tabun i sarin, bojowe środki trujące. Testują je najpierw na małpach w ściśle tajnym laboratorium, a następnie na więźniach obozu, kt贸rych nazywają elfami. Skutki oddziaływania tych substancji na organizmy są przerażające. Użyte na froncie mogą zapewnić zwycięstwo III Rzeszy. Produkowane są ich tysiące ton. Bomby i pociski wypełnione toksycznym gazem czekają na właściwy moment wojny.
Jak wielkie spustoszenie ta broń siała wśr贸d więźni贸w? Ile zabrakło, by II wojna światowa zakończyła się inaczej? Jakie tajemnice ujawnili Ci, kt贸rzy przetrwali te nieludzkie eksperymenty oraz marsze śmierci, kt贸re wyruszyły z obozu ukrytego w dolnośląskim lesie? Jaką karę ponieśli ludzie odpowiedzialni za te zbrodnie?
Tomasz Bonek, dziennikarz i autor reportaży historycznych, przeprowadza śledztwo, w kt贸rym odkrywa nieznane karty wojennej historii i przytacza przerażające wspomnienia więźni贸w. O tajnym obozie i eksperymentach, o kt贸rych wszyscy chcieliby zapomnieć.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Tomasz Bonek.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Gretel Fernsby od wielu dekad mieszka w okazałym apartamencie w reprezentacyjnej dzielnicy Londynu. Pomimo przerażającej przeszłości wiedzie spokojne i wygodne życie.
Nie opowiada o ucieczce z nazistowskich Niemiec. Nie opowiada o ponurych latach spędzonych z matką w powojennej Francji. Nie opowiada też o ojcu, komendancie jednego z najbardziej znanych niemieckich oboz贸w zagłady. A przede wszystkim nie wypowiada imienia swojego brata.
Pewnego dnia do mieszkania na parterze wprowadza się młoda rodzina. Pomimo wspomnień, kt贸re przywołuje kilkuletni Henry, pomiędzy nim a Gretel nawiązuje się nić przyjaźni. Wkr贸tce potem dochodzi do awantury pomiędzy piękną matką Henry`ego a jego despotycznym ojcem.
Gretel staje na podobnym rozdrożu, na jakim znalazła się dawno temu. Wtedy nie zrobiła nic, teraz, decydując się na uratowanie małego chłopca, ma szansę zmierzyć się z poczuciem winy, żalu i z wyrzutami sumienia. By to zrobić, konieczne może okazać się ujawnienie tajemnic, kt贸re skrywała przez całe życie.
UWAGI:
Stanowi cz臋艣膰 2. cyklu. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: John Boyne ; prze艂o偶y艂a Ewa Ratajczyk.
Ch艂opiec w pasiastej pi偶amie Tyt. oryg.: The boy in the striped pyjamas
Wstrz膮saj膮ca historia pi臋knej przyja藕ni na przek贸r z艂u szalej膮cej wojny. Dw贸ch ch艂opc贸w i dwa 艣wiaty... Obaj urodzili si臋 w tym samym dniu, miesi膮cu i roku, ale los traktowa艂 ich do pewnego czasu zupe艂nie inaczej. Bruno, syn niemieckiego oficera, 偶yje podczas wojny, prawie w og贸le jej nie do艣wiadczaj膮c, nie maj膮c 艣wiadomo艣ci, 偶e ona trwa tu偶 obok, poch艂ania ofiary. Szmul, syn 偶ydowskiego zegarmistrza, zna wojn臋 od tej najgorszej, najbardziej nieludzkiej strony. To ona odebra艂a mu spokojne dzieci艅stwo, bezpiecze艅stwo, przysz艂o艣膰 oraz cz艂onk贸w rodziny. Spotkanie ch艂opc贸w ma wymiar symboliczny. Odbywa si臋 na granicy dw贸ch 艣wiat贸w. Okazuje si臋, 偶e przekroczenie jednego z nich powoduje, 偶e staj膮 si臋 r贸wni, ale na pewno nie szcz臋艣liwsi, a mo偶e jednak...?
Tom 2
C贸rka komendanta Tytu艂 orygina艂u: All the broken places
Gretel Fernsby od wielu dekad mieszka w okaza艂ym apartamencie w reprezentacyjnej dzielnicy Londynu. Pomimo przera偶aj膮cej przesz艂o艣ci wiedzie spokojne i wygodne 偶ycie. Nie opowiada o ucieczce z nazistowskich Niemiec. Nie opowiada o ponurych latach sp臋dzonych z matk膮 w powojennej Francji. Nie opowiada te偶 o ojcu, komendancie jednego z najbardziej znanych niemieckich oboz贸w zag艂ady. A przede wszystkim nie wypowiada imienia swojego brata. Pewnego dnia do mieszkania na parterze wprowadza si臋 m艂oda rodzina. Pomimo wspomnie艅, kt贸re przywo艂uje kilkuletni Henry, pomi臋dzy nim a Gretel nawi膮zuje si臋 ni膰 przyja藕ni. Wkr贸tce potem dochodzi do awantury pomi臋dzy pi臋kn膮 matk膮 Henry`ego a jego despotycznym ojcem. Gretel staje na podobnym rozdro偶u, na jakim znalaz艂a si臋 dawno temu. Wtedy nie zrobi艂a nic, teraz, decyduj膮c si臋 na uratowanie ma艂ego ch艂opca, ma szans臋 zmierzy膰 si臋 z poczuciem winy, 偶alu i z wyrzutami sumienia. By to zrobi膰, konieczne mo偶e okaza膰 si臋 ujawnienie tajemnic, kt贸re skrywa艂a przez ca艂e 偶ycie.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Dzieci od zawsze są największym dobrem każdego narodu. To właśnie w nich pokłada się nadzieję na lepsze jutro. To właśnie one są przyszłością. To na ich twarzach maluje się uśmiech bez skazy, prawdziwy i szczery, w kt贸rym niejednokrotnie dostrzegamy nas samych...
Czy możesz sobie wyobrazić, drogi Czytelniku, zamiast tego radosnego uśmiechu nieustanny grymas b贸lu i cierpienia? Czy wyobrażasz sobie zamiast błysku w oczach tak wielki strach i przerażenie przed tym, co wydarzy się jutro... Jak wielką walkę musiały stoczyć te dzieci, aby m贸c po prostu żyć, jak wielkiego uczucia głodu doświadczyły? Czy wyobrażasz sobie chudość i nagość tych dzieci, odartych nie tylko z ubrań, ale i z godności, bitych, upokarzanych w odrutowanych miastach, kt贸re w贸wczas były dla nich jedynym domem? Czy możesz sobie wyobrazić, jak wielkiej zbrodni wobec dzieci dokonał hitleryzm? I czy w końcu potrafisz sobie wyobrazić największą hańbę ludzkości?
Zachęcam do odbycia podr贸ży w otchłań rozpaczy, do poszukiwania odpowiedzi na te i inne nurtujące pytania... Bo prawda stanowi wartość samą w sobie, wartość najwyższą...
Bo prawda nie umiera nigdy...
Małgorzata Helena Woźniak
UWAGI:
Bibliografia na stronach 273-275. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Ma艂gorzata Helena Wo藕niak.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Dzieci ze S艂awkowa : opowie艣膰 autobiograficzna Tytuł oryginału: "Dzieci ze Sławkowa : młodość w nazistowskich obozach". Tytuł oryginału: "Les enfants de Slawkow ".
Jo Testyler, żydowski chłopiec mieszkający w małym śląskim miasteczku, ma piętnaście lat, gdy na jego rodzinny Sławk贸w spada nazistowska lawina, a on sam zostaje oddzielony od rodziny. Trafia do nazistowskiego piekła, obozu pracy a potem obozu koncentracyjnego, gdzie za drutami kolczastymi torturuje się i zabija ludzi z byle powodu. Autor opowiada o straszliwym głodzie, stopniowym odczłowieczaniu, o nar贸żniejszych sposobach na przeżycie, codziennej beznadziei, pokusie poddania się śmierci i obsesyjnej woli przetrwania na przek贸r wszystkiemu, ale także o zawiązywanych w nieszczęściu przyjaźniach. Losy Jo Testylera to także historia jego odrodzenia. Błąkający się po drogach i bezdrożach Europy, w końcu znajdzie w sobie siłę, by rozpocząć nowe życie. Jego autobiografia - wspomnienia spisane ku pamięci - są r贸wnież niezastąpionym źr贸dłem wiedzy dla historyka oraz przejmującym świadectwem losu dzieci w tamtych nieludzkich czasach.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Jo Testyler ; s艂owo od Elie Wiesela ; prze艂o偶y艂a Gra偶yna Majcher.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Jedzie się do domu, rodziny? A co, jeśli domu już nie ma, a nikt z rodziny nie przeżył wojny? Jak toczy się życie pięć, dziesięć, pięćdziesiąt lat p贸źniej? Agnieszka Dauksza - autorka bestsellerowej, wielokrotnie nagradzanej "Jaremianki" - postanowiła zapytać przeżywc贸w, jak wygląda życie po obozie.
Stefan Lipniak całą swoją młodość spędził w obozach. Gdy w końcu udało mu się uciec i wr贸cić do domu, matka go nie rozpoznała. Ob贸z śnił mu się do końca życia.
Alfreda Gorączko z koleżankami doczekały wyzwolenia przez Rosjan i Anglik贸w. Wspomina, że żołnierze z obu armii pili i dopuszczali się gwałt贸w. Dziś nikt nie chce jej uwierzyć, że Rosjanin bronił ich przed Anglikami.
Halina Krzymowska razem z matką wydostały się transportem z niemieckiego obozu do Szwecji. Nie miały planu, nie wiedziały dokąd p贸jść. Los zesłał im hrabinę Siensford i tak trafiły na szwedzki zamek.
Wielu byłych więźni贸w nadal nosi w sobie wojnę. Jest zapisana w gestach, w pamięci ciała, chorobach, nawykach czy sposobach konfrontowania się z innymi. Wraca do nich we wspomnieniach i snach. Paradoksalnie dotąd nie ma zbiorczej nazwy dla doświadczenia polskich przeżywc贸w. Ich życie jest życiem "po" obozie. Niekt贸rzy z rozm贸wc贸w autorki, ostatni świadkowie, po raz pierwszy opowiedzieli swoją historię. I nieformalnie przyjęli ją do swojego klubu - bo jako jedna z niewielu chciała ich wysłuchać.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 441-[444]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Agnieszka Dauksza ; [ilustracje Krzysztof Gawronkiewicz].
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Lekarz z Auschwitz : prawdziwa historia J贸zefa Bellerta kt贸ry zorganizowa艂 szpital dla prawie 6000 os贸b w najwi臋kszym obozie zag艂ady 艣wiata "Prawdziwa historia J贸zefa Bellerta kt贸ry zorganizował szpital dla prawie 6000 os贸b w największym obozie zagłady świata "
Styczeń 1945 r. W Auschwitz-Birkenau pozostaje 4800 więźni贸w, kt贸rzy nie nadawali się nawet do pędzenia na zach贸d w marszach śmierci. Komory gazowe wysadzono w powietrze, a wojska sowieckie wdzierają się w głąb obrony hitlerowskiej w takim tempie, że obozowi SS-mani nie zdążyli zabić garstki ocaleńc贸w.
5 lutego J贸zef Bellert wraz z grupą ponad trzydziestu krakowskich lekarzy i pielęgniarek wyjeżdża do Oświęcimia. Przez osiem miesięcy prowadzi prawdopodobnie największy szpital polowy w Europie. Mimo braku kanalizacji, wody jedzenia i lek贸w niesie pomoc medyczną wyzwolonym więźniom. Jego pacjenci ważą średnio 25-30 kg. Zapadają na dur brzuszny i gruźlicę, nękają ich biegunki głodowe, obrzęki i odleżyny. Boją się ludzi w kitlach i strzykawek, kt贸re kojarzą im się z zastrzykami z fenolu, kt贸rymi niemieccy zwyrodnialcy uśmiercali chorych więźni贸w.
Trudno w to uwierzyć, ale z 4800 chorych przywr贸cił do życia i zdrowia 4400 pacjent贸w.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Szymon Nowak.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Lato 1946 roku, Świdnica. W atmosferze sensacji do miasta przybywa transport więźni贸w - byłych esesman贸w, obozowych kat贸w. Wśr贸d nich jest sześciu wartownik贸w KL Gross-Rosen, zatrzymanych przez aliant贸w i sowiet贸w w roku 1945. Rozpoczyna się żmudne śledztwo, w kt贸rym polska prokuratura pr贸buje im udowodnić winę. Tysiące stron dokument贸w, setki świadk贸w, godziny rozpraw i miesiące oczekiwań na wyrok. Wsp贸łcześni zaczynają nazywać ten proces polską Norymbergą.
Sześć spraw i sześć życiorys贸w pokazuje nieznany koszmar obozu koncentracyjnego Gross-Rosen.
Homoseksualni kapo, kt贸rzy wykorzystywali nieletnich więźni贸w, żydowscy kapo okrutniejsi od esesman贸w, sadyści pokroju Wilhela Kunzego, kt贸rzy gotowi byli zatłuc więźnia na śmierć choćby łopatą, to tylko część wstrząsającej prawdy, jaka wyłoniła się w toku proces贸w świdnickich, polskiej "małej Norymbergi".
UWAGI:
Bibliografia na stronach 407-[414]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Agnieszka Dobkiewicz.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
"MISTRZ" PRZYWRACA PAMIĘĆ O LEGENDARNYM POLSKIM BOKSERZE, MISTRZU WSZECH WAG AUSCHWITZ.
Nikt przed nim tego nie zrobił. Żaden z wycieńczonych szeregowych więźni贸w nie odważył się walczyć z silniejszymi, dobrze odżywionymi obozowymi kapo. "Teddy" pamiętał jednak, czego przed wojną nauczył go Papa Stamm: trzeba walczyć do końca. Zwycięstwa "Teddy’ego" na obozowych ringach to nie była tylko wygrana walka bokserska, to był pokaz niezłomności i nadzieja dla tysięcy więźni贸w, kt贸rzy patrzyli "jak Polak bije Niemca" i widzieli w tym zapowiedź zwycięstwa i końca wojny.
"Teddy" sam opowiada, co przeżył i widział. Jego historie trzymają w napięciu, nieraz budzą przerażenie, czasem głębokie wzruszenie szlachetną postawą wsp贸łwięźni贸w albo zaciekawienie uczuciem rodzącym się w obozowym piekle. Relacje o niezwyciężonym "Teddym" pojawiają się we wspomnieniach byłych więźni贸w Auschwitz, ale on sam dotąd żył w cieniu swoich niewiarygodnych zwycięstw. Niezwykle skromny, pogodny człowiek - heros w sk贸rze antybohatera - przez lata snuł swoje opowieści tylko w gronie rodziny i przyjaci贸ł. Odnalezienie zielonego brulionu z zapiskami pozwoliło nareszcie oddać głos mistrzowi.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Tadeusz "Teddy" Pietrzykowski : r臋kopisy i opowie艣ci ojca z Auschwitz zebra艂a i opatrzy艂a komentarzami Eleonora Szafran
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni